Odcinek Słubice – Cedynia to trasa bardzo historyczna, na której wydarzenia ze średniowiecza przeplatają się z tymi z drugiej wojny światowej. Na pewno warto tu wybrać się szlakiem Zielona Odra.
| Rodzaj trasy: | długodystansowa |
| Szlak: | Zielona Odra, Blue Velo, Szlak rowerowy Odra-Nysa (D12), brak szlaku |
| Liczba kilometrów: | 105 km |
| Trudność: | łatwa |
| Przewyższenia: | 290 m ↑ 320 m ↓ |
| Podłoże: | asfalt, szutry, piasek, betonowe płyty |
| Drogi: | wały rzek, drogi i ścieżki leśne i polne, drogi o małym i średnim natężeniu ruchu, ścieżki rowerowe, CPRy |
| Atrakcje dodatkowe: | Kostrzyn nad Odrą, Park Krajobrazowy Ujście Warty, Obszar Natura 2000 Dolna Odra, pierwszy słup graniczny, Cedyński Park Krajobrazowy, Gozdowice, most w Siekierkach, najbardziej wysunięty na zachód punkt Polski, Góra Czcibora, wrzosowiska cedyńskie, Cedynia (mural, grodzisko) |
| Ślad GPX |
Dzisiaj niemal całkowicie porzucamy szlak niemiecki Nysa-Odra na rzecz polskiego szlaku Zielona Odra. Może nie ma tu takich cudownych asfaltów jak po niemieckiej stronie, ale za to jest sporo innych atrakcji – zarówno zabytków, jak i obiektów wojskowych i historycznych, a także dużo dzikich zwierząt.
Poldery za Słubicami
Nie chcemy cofać się z Drzecina do Słubic, żeby tu przejechać przez most na szlak Nysa-Odra, a więc ryzykujemy i z pomocą map suniemy do przodu polską stroną. Niestety nikt z obsługi na noclegu nie jest w stanie dużo powiedzieć, czy uda nam się przejechać bez przeszkód przez poldery na Słubicami. Okazuje się, że nie tylko się da tak przejechać, ale też jest tu niezwykle przyjemnie. Trzeba tylko trzymać się polnej drogi i nie zważać na to, że wije się i skręca. I warto tędy przejechać, bo żyje to mnóstwo zwierząt. Oprócz licznych ptaków (np. trzciniaka i śpiewaka), spotykamy tu kilka sarenek i lisa. Jest to fajna odmiana po niemieckich przygranicznych odcinkach, gdzie żadnej zwierzyny nie da się zaobserwować, bo wszystko jest pogrodzone pastuchami.
Szlak Zielona Odra
Po przejeździe tym skrótem przez poldery, docieramy na wały Odry na szlak Zielona Odra. Niestety nie widzieliśmy go wcześniej na mapach, bo już wczoraj można było próbować nim jechać, ponieważ prowadzi już od Krosna Odrzańskiego przez Słubice i dalej przez Kostrzyn, Cedynię i Gryfino do Szczecina. Ogólne wrażenia z tego szlaku mamy mieszane. Są bardzo przyjemne momenty po asfalcie lub betonowych płytach, ale też (zwłaszcza za Cedynią) fragmenty piaszczyste. Nie ma żadnego oznakowania szlaku ani infrastruktury rowerowej. Za to na trasie jest sporo ciekawostek i obiektów zabytkowych. Wybór tego szlaku pozostawiamy więc Wam. My jedziemy na spotkanie przygodzie!
Kostrzyn nad Odrą
Dojazd do Kostrzyna nad Odrą szlakiem Zielona Odra jest bardzo przyjemny. Prowadzi cały czas wałem (lub alternatywnie drogą pod wałem) i można całkiem wygodnie i bezpiecznie przejechać ze Słubic do Kostrzyna. Częściowo znajdziemy tu asfalt, w dalszej części kostkę brukową, a dalej ubitą ziemię.
W Kostrzynie byliśmy już na wycieczce wzdłuż Warty. Tym razem przejeżdżamy przez fragmenty Twierdzy Kostrzyn, których nie widzieliśmy poprzednio (specjalnie zostawiliśmy sobie kilka ciekawostek).
Park Krajobrazowy Ujście Warty i Obszar Natura 2000 Dolna Odra
Z miasta wyjeżdżamy wciąż po polskiej stronie szlakiem Zielona Odra (i jednocześnie szlakiem Blue Velo). Tu zaczyna być bardziej przygodowo, jednak nie jest źle. Przejeżdżamy przez teren Parku Krajobrazowego Ujście Warty i Obszaru Natura 2000 Dolna Odra. Dużo jedziemy spokojną, asfaltową drogą przez las. Za Namyślinem asfalt się kończy, ale za to zaczyna się przyjemny odcinek szutrami premium przez las już bez sporadycznych samochodów. Tu też żegnamy się z fragmentem szlaku Blue Velo (na który jeszcze wrócimy jutro w Gryfinie).
Pierwszy słup graniczny
Wyjeżdżamy z lasu i docieramy do Czelina. Pewnie nic ta nazwa Wam nie mówi, a jest to bardzo fajne miejsce. To tu w 1945 roku (jeszcze na kilka miesięcy przed ustaleniem oficjalnych granic Polski) żołnierze 1 Armii Wojska Polskiego wbili pierwszy słup graniczny nad brzegiem Odry. Dla upamiętnienia tego wydarzenia, teraz postawiono tu obok słupa specjalny obelisk, a kawałek dalej pomnik pierwszego słupa granicznego. Niby nic, a jest atrakcja. Nawet konieczność zjechania z górki na brzeg Odry z wizją powrotu pod górkę nie są takie straszne.
Gozdowice – miejsce forsowania Odry
Za Czelinem wjeżdżamy na tereny Cedyńskiego Parku Krajobrazowego. Jedziemy co prawda główną drogą, ale nie ma tu dużego ruchu. Jedzie się wygodnie asfaltem przez las.
Kolejny postój robimy w Gozdowicach. Tu na zakręcie trzeba uważać, żeby się nie zajechać. Po lewej znajduje się Muzeum Pamiątek Wojsk Inżynieryjnych w Gozdowicach, a zaraz obok znajdziemy tablicę informacyjną, a na niewielkim wzgórzu Pomnik Sapera.
To tu w 1945 roku odbyła się akcja forsowania Odry przez żołnierzy polskich w ramach ostatniego etapu II wojny światowej, którą można było zakończyć tylko umacniając swoją pozycję na drugim brzegu. W zadaniu tym uczestniczyli saperzy z 6. batalionu pontonowo mostowego 1. Armii Wojska Polskiego. To też oni wbili pierwszy słup graniczny nad Odrą. Dzięki im poświęceniu Niemcy zaczęli odwrót w kierunku Berlina.
Przy parkingu czytamy tablicę informacyjną o tej akcji. Kawałek dalej po lewej stronie wypatrujemy kamiennej ściany chwały.
Tu skręcamy w las. Za polanką z wiatą i ławkami docieramy do drewnianej konstrukcji – miejsca dowodzenia akcją forsowania Odry. To stąd generał Stanisław Popławski wydawał rozkazy swoim żołnierzom. Dzisiaj z tego miejsca roztacza się piękny widok na spokojną teraz rzekę graniczną.
Kilka kilometrów dalej (wciąż jedziemy asfaltową drogą z samochodami) po zjeździe z górki trafiamy do Starych Łysogórek. Tu znajduje się cmentarz wojenny i Muzeum Pamiątek 1. Armii Wojska Polskiego oraz Dziejów Ziemi Mieszkowickiej – Stare Łysogórki, przed którym dumnie prezentowany jest czołg.
Most w Siekierkach
Dalsza droga szlakiem Zielona Odra wiedzie asfaltem do Siekierek. Tu żegnamy się z tym szlakiem i samym początkiem innego z zachodniopomorskich szlaków (Trasa Pojezierzy Zachodnich 20) podjeżdżamy niecały kilometr do mostu, na którym na Odrze jest granica.
Most ten jest szczególny, bo szeroko polecany w środowisku rowerowym. Mowa tu oczywiście o moście w Siekierkach.
Ma 785 m długości i pierwotnie (od 1892 roku) był mostem kolejowym. W 1930 roku dobudowano drugą „nitkę” mostu. Pod koniec II wojny światowej został zniszczony podobnie jak większość mostów na Odrze, które do tej pory mijaliśmy. Wysadziło go uciekające wojsko niemieckie. Po wojnie w 1954 roku jednak zdecydowano się na odbudowę, mimo że nie był on użytkowany. I dopiero w 2022 wyremontowano go i oddano do użytku jako kładkę pieszo-rowerową. Wszystkie te informacje, a także zdjęcia z różnych momentów w historii są prezentowane na licznych tablicach na moście. Patronem mostu w Siekierkach jako symbol polsko-niemieckiego pojednania został Władysław Bartoszewski.
Dużym zainteresowaniem cieszy się wieża widokowa zbudowana na moście od polskiej strony. Most usytuowany jest nad bardzo cennym przyrodniczo obszarem Cedyńskiego Parku Krajobrazowego, Użytkiem Ekologicznym Kostrzyneckie Rozlewisko, więc nie tylko on sam w sobie stanowi atrakcję, ale też widok z niego jest niesamowity.
My przejeżdżamy mostem w Siekierkach na drugą stronę Odry. Tu też, podobnie jak na większości przejść granicznych, natykamy się na partol niemieckiej policji. Od mostu Siekierki – Neurüdnitz do kolejnego mostu na Odrze Hohenwutzen – Osinów Dolny jedziemy trasą Nysa-Odra wałem rzeki. Warto tu się oglądnąć za siebie, żeby zobaczyć ten wyjątkowy most w całej okazałości.
Najbardziej na zachód wysunięty punkt Polski
Zaraz za mostem Hohenwutzen – Osinów Dolny odbijamy w prawo. Tutaj znajduje się ciekawy geograficznie punkt, a mianowicie najdalej wysunięty na zachód punkt Polski. Na miejscu znajduje się kamień ze stosownym napisem i podanymi współrzędnymi geograficznymi tego punktu.
Tu też wracamy na szlak Zielona Odra. Przejeżdżamy nim przez Osinów Dolny, który robi na nas kiepskie wrażenie – same sklepy z niemieckimi napisami. Nic po polsku. Głównie Zigaretten i Vodka, ale też sklepy ogrodnicze, night kluby i co ciekawe: fryzjerzy. Oczywiście dla Niemca.
Góra Czcibora
Z Osinowa Dolnego wyjeżdżamy główną drogą z samochodami. Na szczęście niedaleko jest do Góry Czcibora. Jest to wzgórze morenowe, jedno z wielu na tym obszarze, co nas bardzo dziwi. Słyszeliście kiedyś o Karpatach Cedyńskich? To właśnie tutaj!
Na Górę Czcibora o wysokości 54 m n.p.m. prowadzi 270 schodów. Warto się tu wspiąć, żeby podziwiać roztaczający się stąd widok na okolicę.
To właśnie tutaj w X wieku Czcibor, brat Mieszka I, dowodził w bitwie pod Cedynią. Na pamiątkę tego wydarzenia, w tysięczną rocznicę bitwy pod Cedynią (w 1972 roku) postawiono 15-metrowy „Pomnik Polskiego Zwycięstwa nad Odrą” na szczycie, a u podnóża góry umieszczono dużą mozaikę pokazującą wyobrażenie bitwy.
Pod wzgórzem rozmieszczono też inne atrakcje turystyczne (w tym altanki, ławki, napis Mieszko-Dobrawa oraz drewnianą bramę).
Cedynia
Na setnym kilometrze tego dnia wjeżdżamy do Cedyni. Na szczęście od Wzgórza Czcibora, obok Rezerwatu Wrzosowiska Cedyńskie (na pewno warto je zobaczyć jesienią!) aż do miasteczka jedzie się ścieżką rowerową. W samej Cedyni trzeba się trochę natrudzić, bo miasto rozmieszczone jest na wzgórzach Karpat Cedyńskich. Zostawiamy więc sakwy na noclegu i wyruszamy na zwiedzanie o zachodzie słońca.
Najpierw kierujemy się do grodziska. Poza dwoma pomnikami i tablicą informacyjną na ten temat, nic tu nie ma. Jednak grodzisko usytuowane jest (a raczej było) na wzgórzu, więc roztacza się stąd piękny widok: w jedną stronę na Cedynię, a w drugą stronę na Żuławy Cedyńskie. Warto więc się trochę pomęczyć i tu wjechać.
Dalej kierujemy się do centrum. Na jednym z budynków oglądamy mural namalowany na 1050 rocznicę bitwy pod Cedynią. Dalej jedziemy na rynek, który jest malutki i usytuowany na stoku. Ostatnim punktem wycieczki jest zlokalizowany jeszcze wyżej na wzgórzu kościół. Teraz czeka nas już tylko zjazd.
Do zobaczenia na kolejnym smoczym szlaku!
Wesprzyj Smoka na Suppi lub postaw kawę!
